نقد روانکاوانه «داستان اصل 63» از مرکز مشاوره خورشید
نقد روانکاوانه «داستان اصل 63» از مرکز مشاوره خورشید
انسان زیر تیغ
مرکز مشاوره خورشید، پیشگام روش‌های نو مشاوره و روانکاوی، ازین پس قصد دارد با اتخاذ رویکردی سازنده، آثار برتر ادبی کشور رامورد نقد روانکاوانه قرار دهد.
حوزه‌ای که چه از جنبه‌ی علمی و چه از جنبه‌ی ادبی، پدیده‌ای کم سابقه برشمرده می‌شود.
از این بابت،دست خود را به سوی صاحب‌نظران، منتقدان، داستان‌نویسان، و روانشناسان ادیب دراز می‌کنیم تا ما را در قدم نهادن در این مسیر نویاری کنند.
داستان کوتاه «اصل 63» اثری است در ژانر علمی‌تخیلی که توسط نوید فرخی، از مروجان علم و کارشناسان ژانر علمی‌تخیلی به رشته‌یتحریر درآمده و در شماره‌ی مرداد ماه 1399 مجله‌ی همشهری داستان منتشر شده است.
در داستان با آینده‌ی تاریک مواجهیم کهسیستم مرکزی همه چیز را تحت کنترل خود دارد و با این حال با ژستی قانون‌مدارانه در تلاش است تا اعمال غیرانسانی خود را قانونیجلوه دهد و اصل 63 یکی از اصولی است که به آن متوسل می‌شود.
داستان اصل 63 دارای 3 شخصیت اصلی و گفتگوی میان این کاراکترهاست که محوریت داستان را شکل می‌دهد.
پس از خواندن پارگراف‌های ابتدایی پی به این می‌بریم که میان دو کاراکتر و یک کاراکتر باقیمانده، از جنبه‌های مختلفی تفاوت وجود دارد. آن دو نفربراساس توصیف نویسنده، سینه به جلو داده‌اند و لباس‌های یکدست دارند.
در اولین نظر می‌توان براساس علم زبان بدن پی برد.
ایناشخاص یا دارای اعتماد به نفس بالایی هستند یا در حالتی تهاجمی قرار دارند.
لباس‌های متحدالشکل و پیرایش مشابه یکدیگر،سیستم‌های همچون کره شمالی و چین دوران مائو را در ذهن تداعی می‌کند.
نفر سوم که جلوتر مشخص می‌شود یک پروفسور در حوزه‌ی ژنتیک است و تحت فشار آن دو مامور قرار دارد را می‌توان شخصیتی قلمدادکرد که در عین هوشیاری قدری علائم وسواس را بروز می‌دهد.
او صورت کاملاً تمیز و لباس سفید بر تن دارد و با آستینش دانه‌هایدرشت عرق را از پشت چشمانش پاک می‌کند.
این حرکت به وسیله‌ی او به خوبی نشان‌دهنده‌ی توازن ارتباط آنهاست.
نویسنده در هیچ جااشاره نکرده است که هوا گرم است.
بنابراین نفر سوم به طریقی در برابر دو مامور، به نوعی مشوش و مضطرب است و عرق کردن ناشی از این وحشت است.
این نظریه جلوتر که پروفسور دست به سیانور می‌برد بیش از پیش مشخص می‌شود.
پروفسور با دستکاری ژنتیکی موفق شده است کودکان را با مشخصاتی ژنتیکی همچون خودش “تولید” کند.
وقتی پسر بچه اول در یکموقعیت جدید و غیر قابل پیش بینی قرار می‌گیرد، رفتارهایی دال بر ابهام را در او شاهدیم و کودک دوم که دارای ژن مشابه با کودک اولاست، علایم جسمی مشابه نشان می‌دهد.
پروفسور فردی است که در داستان برای ارتقای جایگاه علم و دانش تلاش کرده است اما توسط سیستم به عنوان اوبژه مورد استفاده قرارگرفته است.
او دارای شخصیتی قراردادی، جستجوگر است.
ویژگیِ قراردادی بودن شخصیت پروفسور باعث می‌شود که او اهلعمل، منظم و مرتب و شدیداً خودسانسور و قادر به کنترل خویش باشد.
جستجوگری او، به دلیل تکلیف محور بودن و جزئی نگریِ اوست واینکه او در طول زندگی به دنبال حل مسائل است بر این خصوصیتش تاکید دارد.
پروفسور در ابتدای داستان به علت غیرمترقبه بودنموقعیت خود، دچار اضطراب می‌شود.
اما در ادامه و با فیدبک‌های مثبت ماموران به سرعت اعتماد به نفس پیدا می‌کند و خود را درموقعیت برتری می‌بیند.
زبان بدن افراد شنونده، در هنگام صحبت کردن می‌تواند نشان دهد صحبت‌ها چقدر تأثیر گذار یا برعکس، خسته کننده هستند.
پروفسورهنگام صحبت کردن با دیدن نگاهِ مامورِ مسن‌تر به ساعتش متوجه می‌شود که باید به آنچه بپردازد که مورد نظر اوست.
نویسنده تلاش داشته است همه چیز را با سیگنال‌ها و علائم تلویحی نشان دهد و در این امر موفق بوده است.
برای مثال مامور جوان‌تر را به راحتی بدون اشاره به جوان‌تر بودنش می‌توان شناسایی کرد و این از طریق صحبت‌های ناپخته‌اش پیداست.
مامور مسن‌تر اما پیوسته در وضعیت تهاجمی قرار دارد و تلاش می‌کند پروفسور را مغلوب خود کند.
ماشینی بودن و ذوب شدن مامور مسن‌تر در آرمان‌های سیستم بهاو خونسردی بخشیده است و بدون برقراری ارتباط چشمی، به سادگی حمله‌ی کلامی را آغاز می‌کند.
این امر موجب می‌شود پروفسور به سرعتبه موضع اولیه‌ی خود یعنی موضع ضعف برگردد و به دنبال راه فرار باشد.
نوید فرخی در این داستان برای شخصیت‌ها نامی را در نظر نگرفته است.
او تنها براساس ویژگی‌های افراد، قادر به شناسایی آن‌هاهستیم.
دلیلش هم می‌تواند این باشد که به ما این پیام را بدهد هر یک از ما می‌توانیم جایگزین این شخصیت‌ها شویم.
تحلیلگر داستان: حورا دهدشتی
دیگر مطالب منتشر شده:
راه های ارتباطی با ما:
آدرس اینستاگرام مرکز مشاوره خورشید
آدرس کانال تلگرام مرکز مشاوره خورشید
با ما تماس بگیرید:
03136257436
09137533407
